A Casa Escariz, un legado para a cidade

A Casa Escariz é un ben de enorme valor arquitectónico que se debe incorporar xa de pleno dereito ao patrimonio municipal. E tócalle ao Goberno Local planificar canto antes os seus usos futuros, non sen deixar de resolver unha cuestión clave: reclamar o diñeiro que a Fundación Legado Piñeiro Pose ingresou durante anos e retivo indebidamente. Eis o meu artigo na Opinión sobre o asunto.

Comparte esta entrada

Máis de 80 anos despois de Manuel Piñeiro Pose facer testamento, o Concello iniciou o procedemento para dar satisfacción á vontade do testador e, dese xeito, incorporar ao patrimonio municipal a Casa Escariz, unha xoia modernista no corazón do Ensanche coruñés.

En 1938 Piñeiro Pose mostrou a súa vontade inequívoca: durante os 30 anos posteriores ao seu falecimento, as rendas da Casa Escariz debían destinarse a financiar o Hospital Municipal, descontado o diñeiro preciso para sufragar misas na súa memoria e para coidar o seu sepulcro. Após o seu 30 cabodano, os inmóbeis pasarían a ser propiedade do hospital.

Mais chegou 1970 e esa vontade non se acabou por materializar, a pesar de o Concello ter expresado en 1940 a súa disposición a recibir o legado de Piñeiro Pose.

Pois ben, o Goberno Local xa deu os pasos necesarios para inscribir no rexistro da propiedade a Casa Escariz. Fíxoo coa oposición, iso si, da Fundación Legado Manuel Piñeiro Pose, a entidade que xestiona a herdanza. Argumentan os testamentarios –o abade da Colexiata e os párrocos de San Nicolás e Santa Lucía- que o acordo plenario de 1940 sería ilexítimo por ter sido produto dunha Corporación nada do golpe de Estado de 1936 e que non existe continuidade xurídica entre o Hospital Municipal e o Concello.

É curioso que o abade da Colexiata e os párrocos de San Nicolás e Santa Lucía se lembren agora dun réxime ilexítimo nado dun golpe de Estado, pero os seus argumentos non se teñen de pé. E é que aquel acordo plenario de 1940 non facía máis que satisfacer a vontade de Piñeiro Pose e o lexítimo titular do hospital era o Concello da Coruña.

Por tanto, fai ben o Concello en reclamar a titularidade do ben. Mais non é suficiente. Ten tamén que demandar as cantidades que a Fundación Piñeiro Pose ingresou durante anos e retivo indebidamente. Si, porque só temos constancia de que o Hospital Municipal recibise rendas desde 1970 a 1984. Desde 1985, ano en que este centro sanitario desaparece, o Concello non percibiu ingreso ningún.

A Fundación Piñeiro Pose goza dunha excelente saúde financeira. De acordo cos datos da empresa especializada Axesor, os seus activos ascenderían a 39 millóns de euros

E o certo é que a Fundación Piñeiro Pose goza dunha excelente saúde financeira. De acordo cos datos da empresa especializada Axesor, os seus activos ascenderían a 39 millóns de euros e só en 2019 tería declarado beneficios por valor de 915 mil euros.

Así as cousas, fican poucas dúbidas de que a Fundación Legado Piñeiro Pose non está a dar cumprimento á vontade do testador, polo que o Concello debe reclamar tanto a propiedade da Casa Escariz como as rendas cobradas e retidas de forma indebida.

E dúas cousas para concluír. Primeira, a Xunta ten que dar tamén explicacións, pois a Consellaría de Política Social exerce o protectorado sobre a fundación. Segunda, cómpre que o Goberno Local vaia deseñando xa os usos futuros que lle pensa dar a unha marabilla arquitectónica cuxo promotor a deixou en herdanza para todas as coruñesas e coruñeses.